Diyabet veya halk arasındaki adıyla şeker hastalığı, vücuttaki glukoz (şeker) seviyesinin normalden yüksek olması ve buna bağlı olarak idrarda şeker bulunması durumudur. Diyabetin temelinde, pankreasın yeterli miktarda insülin hormonu üretememesi veya vücudun üretilen insülini etkili bir şekilde kullanamaması yatar.
Diyabet Hastalığı Nedir?
Diyabet, vücudun çeşitli organlarını etkileyebilir ve kalp hastalığı, böbrek hastalığı, göz problemleri ve sinir hasarı gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Diyabet tipik olarak iki tipe ayrılır: tip 1 diyabet ve tip 2 diyabet.
Tip 1 Diyabet
Tip 1 Diyabet Genellikle çocukluk veya genç yetişkinlik döneminde başlar ve vücudun bağışıklık sistemi, pankreasın insülin üreten hücrelerini yanlışlıkla yok eder. Bu sebeple, vücut insülin üretimi yapamaz ve dışarıdan insülin takviyesine ihtiyaç duyar.
Tip 2 Diyabet
Tip 2 diyabet ise genellikle yetişkinlerde görülür ve vücut insülini etkili bir şekilde kullanamaz. Bu durumda, pankreas daha fazla insülin üretmeye çalışır, ancak zamanla yeterli miktarda üretemez hale gelir. Tip 2 diyabet genellikle Obezite, fiziksel aktivitenin azalması ve genetik faktörler gibi yaşam tarzı faktörleriyle ilişkilidir.
Diyabet Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Diyabet hastalığı, bireylerde üç temel semptomla kendini gösterir. Bunlar arasında doyumsuzluk hissi, normalden fazla yemek yeme, ağızda tatlılık ve kuruluk hissiyle beraber aşırı su içme isteği bulunur. Ayrıca, diyabet belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Halsizlik ve yorgunluk hissi
- Ani ve istemsiz kilo kaybı
- Bulanık görme
- Ayaklarda karıncalanma ve uyuşukluk hissi
- Yaraların yavaş iyileşmesi
- Ciltte kaşıntı ve kuruluk
- Ağızda aseton benzeri bir koku
Bu belirtiler, diyabet hastalığının varlığını gösterir ve tedavi edilmesi gerektiğini işaret eder. Bu nedenle, diyabet semptomlarına dikkat etmek ve bir doktora danışmak önemlidir.
Diyabet Tedavisi İçin Neler Yapılabilir?
Diyabet tedavisinde, hastalığın tipine göre değişen yöntemler uygulanmaktadır. Tip 1 diyabette, tıbbi beslenme tedavisi ile birlikte insülin tedavisi oldukça önemlidir. Doktorun önerdiği insülin dozu ve planına göre, diyetisyen tarafından hastanın diyeti planlanır. Karbonhidrat sayımı yöntemi, Tip 1 diyabet hastalarının hayatını kolaylaştırmak için kullanılan bir tekniktir.
Bu yöntem, besinlerdeki karbonhidrat miktarına bağlı olarak insülin dozunun ayarlanmasına izin verir. Tip 2 diyabet hastaları ise, tedavilerinde genellikle doğrudan insülin hormonu salınımını artırmaya veya hücrelerin insülin hormonuna duyarlılığını artırmaya yönelik oral antidiyabetik ilaçlar kullanılır. Ayrıca, beslenme düzeninin sağlanması da tedavinin önemli bir parçasıdır.
Diyabet hastalığında dikkat edilmesi gerekenler ve önerilen tedavi ilkelerine uyulmadığı durumlarda kan şekeri yüksek seviyelerde seyredebilir ve bu da birçok sağlık sorununa yol açabilir. Nöropati, nefropati ve retinopati gibi sağlık sorunlarına neden olabilen bu durum, düzenli kontrollerin yapılması ile önlenebilir.
Eğer siz de diyabet hastalığına sahipseniz, düzenli olarak kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmemelisiniz. Bu sayede, sağlıklı bir yaşam sürdürebilir ve hastalığınızın kontrol altında tutulmasını sağlayabilirsiniz.
Diyabet Hastalarının Sağlıklı Beslenmesi
Diyabet diyeti veya diyabet beslenmesi, ölçülü miktarlarda en sağlıklı yiyecekleri tüketmek ve düzenli yemek saatlerine bağlı kalmak anlamına gelir. Temel unsurlar arasında meyve, sebze ve tam tahıllar yer almaktadır.
Aslında diyabet beslenmesi, pek çok kişi için en sağlıklı beslenme planlarından biridir. Eğer şeker hastalığınız ya da şeker hastalığına yatkınlığınız varsa, hekiminiz size sağlıklı bir beslenme planı oluşturmanıza yardımcı olmak için bir diyetisyene gitmenizi önerebilir. Bu beslenme düzeni, glikoz seviyenizi kontrol altında tutmanıza, kilonuzu yönetmenize ve kalp hastalığı risk faktörleri gibi yüksek tansiyon ve yüksek kan yağları ile mücadele etmenize yardımcı olabilir.
Şeker hastalığında düzenli kontrol şarttır. Şeker, diğer pek çok hastalığı tetikleyebileceği için düzenli sağlık taraması gerektirir. Bu nedenle, sadece beslenme düzeni değil, düzenli sağlık kontrolü de diyabet hastaları için hayati öneme sahiptir.
Diyabet Hastalarının Fiziksel Aktivitesi
Diyabet hastaları için, fiziksel aktivitelerin veya egzersizin faydaları oldukça önemlidir. Bu tür aktivitelerin amacı, fiziksel uygunluğu artırmaktır. Ayrıca, kan glukoz seviyesinin kontrol altında tutulması, HbA1c seviyesinin normal seviyelerde tutulması ve diyabet kaynaklı ilerleyen komplikasyonların riskinin azaltılması da bu aktivitelerle sağlanabilir. Bu nedenle, diyabet hastalarının düzenli olarak fiziksel aktiviteler ve egzersizler yapmaları önerilmektedir.